3.HAVALİMANI ALARM VERİYOR
İGA’nın 5 ortağından Kolin, elindeki %20 hisseyi 9 Ocak 2019 günü Kalyon’a devrederek ortaklıktan çekildi. Kalan ortaklar Kalyon, Limak, Cengiz İnşaat ve MNG ise, 25 yıl işletilecek proje için 3 Mayıs 2013 tarihinde belirlenen 22 milyar 150 milyon Euro ihale bedelini çözümlemenin peşine düştü.
Henüz faaliyete bile geçmeyen projeden başlayan kaçışlar, derin şüpheleri beraberinde getirdi.
ZEMİNDE GÖÇÜK VAR
İstanbul Yeni Havalimanı 76.5 milyon metrekare arazi üzerine inşa ediliyor. Arazinin %90’lık bölümü göl ve ormanlık alanlardan oluşuyor. Bu kadar geniş bir arazi üzerine yapılacak dolgunun sağlıklı olamayacağı endişesi yıllar öncesine dayanan bir tartışma gündemi.
TMMOB’ye bağlı Jeoloji Mühendisleri Odası, 2014 yılında yayınladığı raporda, havalimanı sahasının bulunduğu arazide açılan kömür ve kum ocakları sebebiyle 66 civarında göl oluştuğunu, bunlardan 16’sının derinliğinin 15 metreden fazla olduğunu açıkladı.
20 metreden daha derin göl yapılarının tabanında 6.5 metre balçık yer aldığı vurgulandı.
2018 yılının Ağustos ayında projenin farklı yerlerinde tespit edilen göçük fotoğrafları, söz konusu tezi fazlasıyla doğruladı.
BU PARA NEREDEN ÇIKACAK?
Devlet, 3.Havalimanı’nı 25 yıllık işletme hakkına sahip olan İGA’ya ilk 13 yıl için 6.3 milyar Euro yolcu garantisi verdi.
Garanti oranları, dış hatta yolcu başına 20 Euro, dış hattan gelerek başka dış hatta gidecek yolcu için 5 Euro ve iç hattan gelip dış hatta gidecek yolcular için 3 Euro olarak belirlendi.
Hedef tutturulamazsa, eksik kalan tutarın ‘Hazine Garantisi’ üzerinden ödenmesi kabul edildi.
İlk etap için verilen 90 milyon yolcu garantisine sektör profesyonellerinden ve havacılık uzmanlarından sert eleştiri geldi.
İLK FAZ BİTTİ AMA…
3.Havalimanı inşaatını öz kaynaklarıyla tamamlayamayacaklarını açıklayan İGA ortakları, devletten kredi talep etti.
Ziraat Bankası, Vakıfbank ve Halkbank 3.4 milyar Euro, Denizbank 500 milyon Euro, Garanti Bankası ve Finansbank ise 300’er milyon Euro kredi sağladı. Alınan krediler 16 yıl vadeli ve ilk 4 yılı ana para geri ödemesiz şeklindeydi. 2018 yılının Mayıs ayında, yine Hazine garantisi kanalıyla 1.4 milyar Euro daha kredi geldi.
Borç toplamı 6 milyar Euro’ya erişti.
3.Havalimanı’nın ilk fazı bu kaynaklarla bitirilebildi.
Kur artışı nedeniyle borcu katlanan İGA’nın kredi faizini bile ödeyemeyecek durumda olması, 3.Havalimanı’nın hikayesine kabus dolu satırlar bıraktı.